این برشور برای افرادی که می خواهند درباره داروهای ضد افسردگی بدانند تهیه شده است و در مورد چگونگی عملکرد داروها، اثر دارو ها، عوارض جانبی و درمانهای غیرداروئی اطلاعاتی می دهد.چنانچه پاسخ سوالات خود را در این پمفلت نیافتید در انتها منابعی دیگری را برای اطلاعات بیشتر معرفی خواهیم کرد.در مواردیکه عقاید متفاوتی درباره اثر بخشی داروهای ضد افسردگی، عوارض ناشی از قطع ناگهانی دارو، و مقایسه درمان دارویی با سایر درمانهای غیر داروئی وجود دارد ،ما منابعی جهت اخذ اطلاعات بیشتر معرفی کرده ایم که می توانید به آنها رجوع کنید.در حال حاضر دستیابی به این منابع از طریق اینترنت و رایگان می باشد
دارو های ضد افسردگی
دارو های ضد افسردگی علا ئم بیماری افسردگی را از بین می برند, این داروها در دهه 1950به بازار آمدند و از آن زمان به طور مرتب استفاده می شوند
.امروزه حدود 30 نوع دارو های ضد افسردگی از 4 گروه مختلف وجود دارد
تری سیکلیک ها (Tricyclics) ام -اِی -اُ- آی-ز ) مونو- آمینو اُکسیداز) (MAOI) اس- اس- ار- آی- ز) سلکتیو- سروتونین- ری آپ تِیک -اینهیبیتورز) (SSRIs) اس- ان- ار- آی- ز ) سروتونین و نورآدرنالین- ری آپ تِیک -اینهیبیتورز) (SNRIs)
دارو های ضد افسردگی چگونه تاثیر می کنند؟
جواب قطعی برای این سوال وجود ندارد، اما به نظر میرسد که دارو های ضد افسردگی فعالیت بعضی از مواد شیمیایی مغز به نام نوروترانسمیترها را افزایش می دهند.در افسردگی غالباً سروتونین و نورآدرنالین که هر دو جز نوروترانسمیتر ها هستند ، دچار اختلال می شوند
دارو های ضد افسردگی در چه مواردی تجویز می شوند؟
افسردگی متوسط و شدید لازم به ذکر است که معمولا برای افسردگی خفیف دارو تجویز نمی شود- اضطراب شدید و حملات پانیک-
اختلالات وسواسی- جبری- دردهای مزمن- اختلالات تغذیه ای (Eating Disorders)- اختلال استرسی پس ازسانحه- .اگر نمی دانید چرا دارو ضد افسردگی برای شما تجویز شده، از پزشک خود بپرسید
داروهای ضد افسردگی تا چه حد موثر هستند؟
بعداز3 ماه درمان 50 تا 65 درصد افراد بهبودی چشمگیر پیدا می کنند, در حالیکه این درصد برای افرادیکه دارونما(پلاسبو) استفاده کنند 25تا 30 میباشد.این نکته که بعضی افراد با دارونما بهتر میشوند شاید جالب به نظربرسد، ولی لازم است بدانید که این اثر مشابه اثری است که مسکن ها میتوانند روی احساس ما داشته باشند. از طرف دیگر هر داروئی که ما استفاده می کنیم، مقداری از اثر خود را مدیون داشتن نام دارو بر خود دارا می باشد، به این معنی که افراد گاهی صرف اینکه فکر می کنند دارو استفاده می کنند احساس بهتری پیدا می کنند
آیا داروهای ضد افسردگی جدید بهتر از داروهای ضد افسردگی قدیمی هستند؟
بله ونه. داروهای ضد افسردگی قدیمی تر(تری سیکلیک ها) به همان اندازه داروهای جدید موثر می باشند، اما داروهای جدید اثرات جانبی کمتری دارند.یک نکته مهم این هست که اگر فردی تعداد زیادی از این دارو را یکباره استفاده کند (به طور اتفاقی یا به منظور خودکشی) ،چندان خطرناک نیستند
چه نوع دارو ضد افسردگی به من توصیه شده است؟
در انتهای این پمفلت فهرستی از تمامی داروهای ضد افسردگی ؛ نام تجاری آنها و نوع آنها داده شده است
آیا داروهای ضد افسردگی عوارض جانبی دارند؟
بله ،پزشک شما در این زمینه شما را راهنمائی می نماید ودرعین حال لازم هست که شما وی را از هرگونه بیماری دیگرخودتان آگاه سازید.در زیر فهرستی از عوارض جانبی داروهای ضد افسردگی مختلف آورده شده
تری سیکلیک ها
خشکی دهان ، لرزش خفیف، طپش قلب، یبوست، خوابی آلودگی و افزایش وزن از عوارض شایع این دسته داروها می باشند.در افراد سالخورده عوارض دیگری مانند گیجی،کندی در شروع وتوقف جریان ادرار،افت فشارخون وگاهاً ازدست دادن تعادل وافتادن، ممکن است اتفاق بیفتد.اگر بیماری قلبی دارید بهتر هست از این گروه ضد افسردگی ها استفاده نکنید مردها ممکن هست دچار اختلالاتی در نعوظ ویا انزال دیررس شوند. استفاده یکباره تعداد زیادی از این دارو (به منظور خودکشی) می تواند بسیار خطرناک باشد
اس-اس-آر-آیز SSRIs در طی دو هفته اول ممکن است، احساس تهوع و اضطراب بیشتری کنید. بعضی از این داروها می توانند باعث سوء هاضمه بشوند ولی اگر همراه غذا میل شود این مسئله برطرف خواهد شد.از عوارض جانبی دیگر این گروه می توان ،ایجاد اختلال در عملکرد جنسی را نام برد. مواردی از پرخاشگری نیزگزارش شده که البته این تعداد زیاد نمی باشد آگاهی داشتن از عوارض جانبی این داروها ممکن هست نگران کننده باشد، خصوصاً اینکه بروشور همراه دارو، حتی عوارض جانبی بیشتری را ذکر میکند که ممکن است به نگرانی شما بیا فزاید .اما بیشتر افراد ،دچارهیچ عوارض جانبی نمی شوند ویا شکل خفیفی از عوارض جانبی را تجربه میکنند.عوارض جانبی غالباً درعرض چند هفته برطرف خواهد شد. اما داشتن لیست آنها مهم است چون درصورتیکه دچار عوارض جانبی بشوید متوجه آن خواهید شد و می توانید با پزشک خود مشورت کنید عوارض جانبی جدی مانند ، اختلال جریان ادرار،گیجی، فراموشی و ازدست دادن تعادل وافتادن، در افراد جوان و میان سال به ندرت اتفاق می افتد. داشتن افکار خودکشی یا خودآزاری در افرادی که افسرده هستند امر شایعی می باشد،درصورت داشتن این افکاربا پزشک خود صحبت کنید. این افکار به محض بهتر شدن افسردگی، برطرف خواهد شد
اس-ان -آر-آیز SNRIs عوارض جانبی آنها مشابه با اس-اس-آر-آیزها بوده ولی ونلافاکسین1 برای کسانی که مشکل جدی قلبی دارند، تجویز نمی شود. این دارو ممکن است باعث افزایش فشارخون شود بنابراین فشارخون باید اندازه گیری شود
مونو آمینو اکسیداز اینهابیتور(MAOIs) این نوع ضدافسردگی ها این روزها بندرت تجویز می شوند.اگراین دسته داروها، همراه با غذاهایی که حاوی ماده‌ای موسوم به تیرامین هستند مصرف شوند، می توانند باعث افزایش فشارخون شوند. اگر نیاز به مصرف آنها داشته باشید دکترتان لیست غذاهایی را که باید پرهیز کنید ، به شما می دهد
ـ در مورد رانندگی یا کار با ماشین آلات چطور؟
برخی ضدافسردگی ها باعث خواب آلودگی شده و واکنش‌های شما را کند می سازند(داروهای قدیمی تر احتمالا بیشتراین اثر را دارند)اما، برخی از آنها می توانند هنگام رانندگی هم تجویز شوند. ولی بخاطر داشته باشید که افسردگی به خودی خود در تمرکز شما اختلال ایجاد می کند و می تواند باعث افزایش ریسک تصادف شود.اگر تردید دارید، قبل ازاقدام به رانندگی وضعیت خود را با دکترتان در میان بگذارید و نظرش را جویا شوید
ـ آیا ضدافسردگی ها اعتیاد آورند؟
داروهای ضد افسردگی باعث ایجاد اعتیادی که افراد با مصرف آرام بخش ها، الکل یا نیکوتین پیدا میکنند، نمی شوند ـ زیرا که با گذشت زمان نیازی به افزایش دوز مصرفی (برای رسیدن به همان اثرقبلی) ندارید ـ زیرا با قطع آنها میل به مصرف مجدد آنها نخواهید داشت
هرچند دراین مورد هنوز باید بحث و تحقیق شود، زیرا علیرغم نداشتن علائم اعتیاد، تا یک سوم افرادی که اس- اس-آر-آیزها واس-ان- آر-آیزها را قطع کرده‌اند علائم سندرم قطع را داشته‌اند. این موارد عبارتست از
ـ احساس ناراحتی در معده ـ علائم شبیه سرماخوردگی ـ اضطراب ـ گیجی- در شب (vivid)رویاهای زنده ـ احساساتی در بدن که شبیه شوک الکتریکی است.در صورت نیاز به توضیح بیشتر ،به منابعی که در انتها آورده شده ، مراجعه کنید
در اکثر افراد این علائم فوق ملایم است، ولی برای عده کمی از افراد می تواند شدید باشد. این علائم عمدتاً با مصرف پَروگزتین با نام تجارتی سروگزات وونلافاکسین با نام تجارتی افکسور رخ می دهد. برای جلوگیری از این موضوع , معمولاً کاهش تدریجی دوز ضدافسردگی ها قبل از قطع ناگهانی آنها توصیه می شود
عده‌ای گزارش کرده‌اند که بعد از مصرف اس- اس- ار- آیز ها برای چند ماه، وقطع آن ، احساس کرده اند که به دارومعتاد شده‌اند، اما بیشتر دکترها معتقدند که این علائم در واقع به علت بازگشت افسردگی است و نه به علت اعتیاد به مصرف ضد افسردگی ها.کمیته ایمنی داروها در بریتانیا مدارک موجود را در سال 2004 مرور کرده و نتیجه گرفته که بر طبق معیارهای بین المللی،هیچ گونه شواهدی دال بر اینکه مصرف اس- اس- ار- آیز ها و ضدافسردگی های مرتبط، باعث وابستگی شدید یا بروز سندروم وابستگی شوند وجود ندارد
ـ ضد افسردگی های اس-اس-آر-آیز، تمایلات به خودکشی و جوانان
شواهدی از افزایش افکار خودکشی (و نه الزاماً اقدام به خود کشی) و عوارض جانبی دیگر در جوانان مصرف کننده ضدافسردگی ها دیده شده است. بنابراین مصرف اس- اس- ار- آیز ها در نوجوانان زیر 18 سال مجاز نیست. هرچند، بر طبق دستورالعمل موسسه نایس2 مصرف فلوگزتین که یک اس- اس- ار- آیزاست در افراد زیر هیجده سال ، منعی ندارد. شواهدی دال بر افزایش افکار خودکشی و یا خودآزاری در افراد بالای 18 سال که ضد افسردگی ها را مصرف می کنند، دیده نشده است.اما از آنجایی که جوانان بیشتر از بزرگسالان دست به خودکشی می زنند، بنابراین اگراین گروه مصرف کننده ضد افسردگی ها هستند، باید بیشتر مراقب آنها بود
ـ در مورد بارداری چطور؟
در زمان حاملگی بهتر است که از مصرف داروها اجتناب شود و یا به حداقل ممکن کاهش داده شود. اما اگر شما جزو آندسته از افراد هستید که نیاز به دارودارید، در مورد مزایا و مضرات مصرف دارو در دوران حاملگی با پزشکتان مشورت کنید و همچنین به موارد زیر توجه کنید:
شدت بیماری شما در گذشته
اثر بیماریتان روی شما و فرزندتان
آگاهی از جدیدترین توصیه‌ها در مورد مصرف داروهای ضد افسردگی در حاملگی.
درمانهای جایگزین دارویی مانند شناخت‌رفتار درمانی
ـ در مورد شیردهی چطور؟
تعداد زیادی از مادران به مصرف داروهای ضد افسردگی در طول دوران شیردهی ادامه میدهند. در این مورد هم بهتر است در مورد مزایا و مضرات مصرف دارو با پزشکتان مشورت کنید و همچنین به موارد زیر توجه کنید:
مزایائ شیر دهی
چه مقدار از دارو وارد شیر شما میشود
ریسک عود مجدد بیماری اگر شما داروی ضد افسردگی تان را بعد از زایمان تغییر دهید
در نظر گرفتن شرایط نوزادان نارس و یا دارای مشکلات جسمی
در مورد بچه چطور؟
مقدار ناچیزی ازداروهای ضد افسردگی از طریق شیرمادر به نوزاد منتقل می گردد.نوزادان پس از چند هفته اول تولد به علت کارا بودن کلیه ها و کبدشان ، همانند بزرگسالان ، قادر هستند که داروهای ضدافسردگی دریافت شده از طریق شیر را تجزیه و دفع کنند، بنابر این خطر جدی متوجه نوزاد نمی باشد. بعضی داروهای ضد افسردگی ، مانند آمیتریپتیلین و نورتریپتیلین به مقدار بسیار کمی در شیر ترشح می شوند. در این مورد می توانید از پزشک یا دکترداروساز خود سوال کنید. با توجه به اثرات مفید شیردهی بنظر میرسد بهتر است حتی در مواردی که مادر داروی ضدافسردگی مصرف می کند، به شیردهی ادامه دهد
ـ ضد افسردگی ها چگونه باید مصرف شوند؟
با دکترتان در چند هفته اول شروع مصرف در تماس باشید. برای برخی داروهای تری سیکلیک قدیمی تر، شروع با دوز کمتر و بالا بردن آن درعرض چند هفته بهتر است.بنابراین اگر با دکترتان در تماس نباشید، دوز داروئی کافی را دریافت نخواهید کرد .اما در مورد قرصهای اس- اس- ار- آیز معمولا نیازی به افزایش دوز نمی باشد
دوزی که شروع می‌‌کنید معمولا دوزی است که آنرا ادامه خواهید داد مصرف دارو رابه علت عوارض جانبی قطع نکنید، بسیاری ازاین عوارض درعرض چند روز از بین خواهند رفت. قرصها را قطع نکنید مگر اینکه اثرات جانبی واقعاً ناخوشایند باشند ، اگر چنین بود، بلافاصله دکترخود را مطلع نمائید. اگر احساس می کنید افسردگی تان بدترشده است ، دکترخود را مطلع نمائید چراکه ممکن است نیاز باشد که داروی دیگری برای تان تجویز گردد.همچنین اگر دچار اضطراب یا بی قراری شده اید باید دکترتان را در جریان امر قرار دهید
داروی ضد افسردگی خود را هر روز مرتب مصرف کنید، درغیر این صورت، موثر نخواهند بود ـ داروهای ضد افسردگی سریع اثر نمی کنند، کمی تحمل داشته باشید.در بیشتر افراد 2-1 هفته طول می کشد تا اثرات قرص معلوم شود ولی گاهی ممکن است برای مشاهده تاثیر کامل تا 6 هفته زمان نیاز باشد در مصرف دارو استقامت داشته باشید.چرا که قطع زود هنگام دارو، شایع ترین علت عدم بهبود و یا بازگشت افسردگی است ـ سعی کنید الکل مصرف نکنید. الکل میتواند افسردگی شما را تشدید کند، ضمن اینکه مصرف آن با داروهای ضد افسردگی تداخل دارد (باعث افت سطح هوشیاری و خواب آلودگی می شود) این امرمنجر به مشکلاتی در رانندگی یا هرچیزی که نیاز به تمرکز دارد، می انجامد
داروهای ضد افسردگی را از دسترس اطفال دور نگه دارید- ـ اگر وسوسه شدید که با مصرف یکباره تعداد زیادی قرص خودکشی کنید، سریعاً دکترتان را در جریان بگذارید و قرص‌هایتان را به فرد دیگری بدهید تا برایتان نگه دارد ـاگر هنگام تغییر دوزدارویتان، دچار تغییرات عمده احساسی شدید، پزشکتان را در جریان بگذارید
چه مدت باید دارو مصرف شود؟
ضد افسردگی ها لزوماً عامل افسردگی را درمان نمی کنند. بدون هیچ درمانی، بیشتر افسردگی ها بعد از 8 ماه بهتر می شوند.اگر قبل از 8 یا 9 ماه دارو را قطع کنید،احتمالاً علائم افسردگی باز می گردد.در حال حاضر توصیه می شود، حداقل تا شش ماه بعد ازاحساس بهبودی ،مصرف داروهای ضد افسردگی ادامه یابند. گاهی یافتن علت افسردگی می تواند بسیار مفید باشد و باعث شود احتمال بازگشت افسردگی بطور قابل ملاحظه ای کاهش یابد.اگر دو یا بیش از دو حمله افسردگی داشته‌اید، درمان را باید حداقل برای دو سال ادامه دهید
ـ اگر افسردگی عود کند (باز گردد) چطور؟
برخی افراد بارها دچار افسردگی شدید می شوند. حتی وقتی که بهتر می شوند، باید چند سال داروی ضد افسردگی استفاده کنند تا افسردگی آنها مجدداً باز نگردد. این امر در افراد سالخورده شایع تراست. برای برخی از این افراد، داروهای دیگر مثل لیتیم تجویز می شود،ضمن اینکه روان درمانی علاوه بر مصرف قرص می تواند مفید باشد
این قرصها چه اثری برزندگی مان خواهند داشت؟
افسردگی تجربه ناخوشایندی است و می تواند روی عملکرد واحساس لذت شما از زندگی تاثیر نامطلوب بگذارد. داروهای ضد افسردگی میتوانند به بهبود سریعتر شما کمک کنند.این دارو ها توسط پزشک شما تجویز شده و به جز عوارض جانبی ذکر شده در بالا ،اصولاً تاثیر دیگری نباید بر روی زندگی داشته باشد. افرادی که این قرصها را مصرف می کنند، به ویژه قرصهای نسل جدیدتر، معمولا به فعالیتهای اجتماعی و عادی خود ادامه می دهند اگر افسردگی شما مزمن باشد،ممکن است نزدیکان شما(به عنوان مثال همسر) به خلق و خوی افسرده شما عادت کرده باشند. برخی افراد گزارش کرده‌اند که به تدریج که افسردگی شان بهتر شده و دید بهتری پیدا کرده‌اند، با نزدیکان خود دچار مشکل شده اند. این می تواند باعث بروز اصطکاک و سو تفاهم بین طرفین شود ، به این دلیل بهتر است افراد از این موضوع آگاه باشند و در صورت مواجه با آن ، بتوانند در این باره با یکدیگر صحبت کنند و یا در صورت لزوم از پزشک خود راهنمایی بگیرند
چه خواهد شد اگر از این داروها مصرف نکنیم؟
نظر دادن در این باره آسان نیست. بستگی به علت تجویز آنها، شدت افسردگی شما و مدت ابتلا به افسردگی دارد. بیشتر افسردگی ها پس از حدود 8 ماه به طور خودبه خود درمان می شوند. اگر افسردگی شما خفیف است بهتر است از یکی از روشهای درمانی زیر بهره بگیرید. در صورتی که نمی توانید یکی از این روش ها را انتخاب کنید، با دکترتان مشورت کنید
چه روشهای درمانی دیگربرای افسردگی وجود دارند؟
تنها مصرف قرص کافی نیست. پیدا کردن راههائی که بتوانند باعث ایجاد حس بهتری در شما شود هم مهم می باشد چرا که شانس برگشت افسردگی را کم می کند. این راه ها می تواند شامل: کسی که بتوانید با او صحبت کنید ، ورزش کردن به طور منظم، کاهش مصرف مشروبات الکلی، تغذیه سالم و کافی، تکنیک های خود-درمانی که کمک به آرامش شما میکنند، و پیدا کردن راهی برای حل مسائلی که در ابتدا باعث بروز افسردگی در شما شده اند، باشد. برای اطلاعات بیشتر در زمینه تکنیک های خود درمانی میتوانید به بروشور افسردگی مراجعه نمائید
ـ روان درمانی
روشهای روان درمانی موثرومتفاوتی برای درمان افسردگی وجود دارد
مشاوره در افسردگی خفیف مفید است-
تکنیک‌های حل مشکل در درمان افسردگی که به علت مشکلات زندگی ایجاد شده مفید است- رفتار درمانیِ شناختی، به شما کمک می کند به شناخت بهتری از طرز تفکرتان نسبت به خودتان، افراد دیگر و دنیای اطراف پیدا کنید .برای اطلاعات بیشتر در این زمینه میتوانید به بروشور روان درمانی و رفتار درمانیِ شناختی مراجعه نمائید
روشهای درمانی گیاهی
هیپریکم گرفته شده و(Hypericum) برای افسردگی وجود دارد ، که از گیاه St Johns Wortگیاهی موسوم به
بدون نسخه ارائه می شود
روشنایی
بعضی افراد در طی زمستان دچار افسردگی شده ودر زمانی که روزها آفتابی و بلند است بهبود میابند. این حالت، اختلالِ خلقیِ فصلی نامیده میشود. در این شرایط ممکن است استفاده از جبعه نور مفید باشد ،که در واقع یک منبع نور روشن است که میتوانید در طی زمستان هر روز وبه مقدار معینی از آن استفاده کنید. این در واقع کمبود نوردر زمستان را جبران میکند
ـ مقایسه اثر درمانی ضد افسردگی ها با روشهای درمانی ذکر شده
نتایج اخیر نشان داده که دریک دوره یک ساله، بسیاری از این روان درمانی ها به اندازه داروهای ضدافسردگی موثر بوده‌اند. بطور کلی پذیرفته شده که ضد افسردگی ها سریعتر عمل می کنند. برخی مطالعات نشان داده که ترکیب ضد افسردگی ها با روان درمانی بهترین نتیجه را در بر خواهد داشت. متاسفانه تعدادی از این روشهای درمانی در برخی قسمتهای کشور در سیستم بهداشتی موجود نیست داروی گیاهی هیپرکیوم که در آلمان به طور شایعی استفاده می شود ، در افسردگی خفیف به اندازه داروهای ضدافسردگی موثر است گرچه در مورد اثر آن بر افسردگی های متوسط تا شدید شواهد مستدلی تقریباً وجود ندارد ورزش ومطالعه کتابهای روانشناسی که بر اساس رفتار درمانیِ شناختی تالیف شده اند، می توانند درمانهای موثری برای افسردگی باشند اگر سئوالات دیگری در مورد ضدافسردگی ها دارید که در این بروشور جوابی برای آنها نیافته اید، می توانید به بخش مطالعه بیشتر(ضمیمه همین بروشور) رجوع نمائید و یا با دکتر خود مشاوره کنید.همچنین در بسیاری از موارد ، گفتگو با دوستان یا خانواده نیزمی تواند مفید باشد.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
0 دیدگاه